Meta Adam u Eva marru kontra l-kmand t'Alla li pprojbilhom li ma jieklux frott mis-sigra, huma tilfu l-hbiberija t'Alla u maghha l-ferh u s-sliem li kienu jgawdu. Meta tkeccew mill-Eden, flimkien maghhom il-bniedem sab ruhu:
Fqir, imbikki, bis-sahha fuq rasu,
qalbu mgerrma mis-susa tad-dnub;
Jahrab minnek, kbir Alla li hlaqtu,
li ta' wiccek zejjintu bil-gmiel;
jahrab minnek il-hena ta' hajtu,
li tal-genna kont tajtu xi hjiel.
(il-Milied - Dun Karm)
Mad-dnub ta' l-ewwel bniedem, il-passjonijiet qamu ghar-ruh u tahbtu kemm felhu biex johdulha r-riedni minn idejha halli flok mid-dawl tal-grazzja, il-bniedem jitmexxa minnhom. U kull darba li rnexxilhom, ghammxlu ghajnejh hekk bl-ikrah li l-hajja ta' hawn ma bediex jaraha u jqisha hlief biss minn-nieqa sal-qabar; u wara, il-bahh, ix-xejn u t-tmiem ta' kollox. Maghqud f'dan il-jasar il-programm tieghu ma setx ikun ghajr wiehed:
Qis t'issa biss; li gej bhal dak li ghadda;
dak li kien kien, u qatt ma jerga' jigi,
Ohrog mela mill-imbid li ghandek, gharef
tassew, sejjah ma' dwar il-mejda mzejna
b'kull gid xebbiet u zaghzagh u kul u ixrob
sakemm jisfa' mir-ras kull hsieb ta' dwejjaq;
imbaghad aqbad minn nisa ta' ma dwarek,
fost ic-capcip ta' shabek, l-isbah wahda,
u lilha zeffen, zeffen; x'jigri wara
int taf bizzejjed.
(fil-Milied tas-Sena 1916 - A Cuschieri)
Izda billi dan ta' qabel Kristu kien gherf iblah li jbikkik jekk biss tahseb fuqu. ma kellux jibqa' sejjer ghal dejjem u mea wasal iz-zmien imwaqqaf minn Alla intemmet l-ewwel profezija li habbret il-migja tal-Feddej ghall-bnedmin li kellu jaghti bidu ghall-glieda bejn in0nisel tal-Mara u n-nisel tax-xitan ghax meta
gewwa ghar fuq ftit tiben
twieled minn xebba in-Nisel,
ta' David, ix-xewqa ta' kull zmien, it-tama
u l-gieh ta' Sijon(ibid)
ma twelidx ghal haga ohra hlief
....................biex dnubna jithassar,
biex it-toqol tal-jasar imur.
(Il-Milied - Dun Karm)
U Satana donnu ntebah li saltnatu kienet qed toqrob lejn tmiemha u
l-infern trieghed bil-bxara tal-fidwa,
reha xxettru minn idu x-xitan,
sabbtu b'rabja ma' l-art; b'lehen ohxon
qal: "M'ghandix tal-bnedmin is-sultan"
(Il-Milied P. Mattew Kapp.)
U tassew li hekk kien ghax b'dan it-twelid kienet ..........................gietna
sa fl-ahhar u qatt izjed ma thallina
il-Qawwa li tifdina
li tharrab minn go fina
id-dwejjaq u l-imrar ta' l-ewwel htija; il-jasar ser jintemm darba ghal dejjem,
il-ktajjen ser jinqasmu
tad-dnub; fuq l-art tad-dnewwa
jergghu flimkien jitbewsu il-Haqq u s-Sewwa
(Fil-Milied tas-sena 1916 - A. Cuschieri O.C.)
Il-Mulej kif nafu, jopra fis-skiet u fis-satra ghalhekk ried li
Fil-hemda tad-dalma
u r-rezha ta' l-ghar
imcahhad minn kollox
wisq ifqar mill-fqar
Bin Alla u Marija,
l-imwieghed Feddej
jitwieled f'maxtura
Hallieq u Qaddej.
(Milied - Vincent Ungaro)
biex hadd ma jkun jaf b'dan il-misteru hlief dawk li Hu ghazel biex igharrafulhom - ir-rghajja ta' Betlem, li ghall-kliem ta' l-anglu, marru jfittxu l-Messija mwieghed u sabuh.
---- fi stalla
imwieled
fuq erba' tibniet:
'il gismu baqra - u naqra
ta' hmar iharsu
mis-sried.
X'hin raw dik il-hlewwa ta' tarbija quddiemhom u fehmu x'kobor ta' tjieba kien ghamel maghhom il-Mulej, fahhru lil Alla minn qalbhom u raddewlu hajr. Imma l-ferh li hassew huma ma mietx maghhom ghax, ghad li din il-grajja qatt ma tenniet ruhha, it-tifkira u l-effetti taghha ma jmutu qatt ma' tul is-snin; u kull meta joqrob Dicembru u niftakru li mill-ghar fejn twieled darba Gesu' ghadu
qieghed isejjah fejnu
bil-hlewa lil kulhadd;
sejha li d-dinja qabel
ma kienet semghet qatt:
"Ejjew ejjew ghal ghandi
qalb wahda w imxerkin,
ilkoll intom uliedi
u ahwa ta' xulxin.
Ghalikom biss gejt niksah
f'dal- bard u f'dan is-skiet;
hallejt il-kobor tieghi
u s-saltna tas-smewwiet.
Ghalikom biss mis-sema
gejt fostkom f'dan il-hin,
sirt l-icken fost ic-ckejkna,
u l-ifqar tal-fqajrin.
(L-ghanja tal-Milied - Gorg Pisani)
qalbna tfur bil-ferh u nhossuna ningibdu lejH ikatar minn qatt qabel ghax wara kollox kif inkantaw f'wiehed mill-innijiet popolari tal-Milied
ghalhekk hu twieled tarbija
biex il-qalb tingibed lejh.
U tassew tingibed lejh ghax lejlet il-Milied kotra kbira kbira ta' irgiel, nisa u tfal, zaghzagh u xjuh tingabar ma' dwaru ghall-quddiesa ta'nofs il-lejl biex tiehu gost meta
fuq pulptu jitlaghlek it-tfajjel
ifakkar il-habbar tal-gid,
ifakkar l-ghajdut tal-bassara
li nebbhu ta' Kristu t-twelid.
(Fil-Milied ta-sena 1916 - A Cuschieri O.C.)
avolja grajja bhal din min jaf kemm-il darba tkun semghetha qabel. Ghax ghall-bniedem ma hemm farag ikbar milli meta jkun jaf li ghandu min ihobbu. U mhabba bhal ta' l-Iben t'Alla lill-bniedem ghadu hadd ma wrieh, u ebda mahluq iehor hliefu ghadu qatt ma garrab, l-anqas l-angli. Imbellah u mistghageb quddiem dan il-misteru kbir ta' l-imhabba t'Alla lejn nistaqsu
X'rat fil-bniedem, Bniedem Alla,
biex turieh tjieba bhal din
U hadt minnu biex titqanqal
u tkun mieghu hekk hanin?
Biex tifdieh hallejt is-sema
u sirt izghar mic-ckejknin.
Ghala 'l angli sbieh, imdawla,
din il-grazzja ma tajthiex?
Ghala ' l bniedem, inqas minnhom,
O Gesu' ma cahhadthiex?
( Lil Gesu' Tarbija - Joseph Sciberras)
Quddiem din l-imhabba kollha wiehed jistenna li l-bnedmin ikunu xi haga aktar minn rikonoxxenti lejn Alla, imma b'danakollu mhux darba u tnejn jigri li ahna noffenduh bid-dnub. Imma ghaliex dan? Tghid kieku kellna nkunu nafu ghala habbna daqshekk imgibitna lejh kienet titbiddel. Ghalhekk nistaqsu
Ghax habbejtna b'din l-imhabba?
o Gesu;. ghidilna ghaliex!
forsi fl-ahhar lil imhabbtek
bis-sieq aktar ma ntuhiex.
(ibid)
u minflok nibdew nghixu hajja tal-grazzja kif iridna Hu biex sew issa u iktar u iktar wara mewtna, ingawdu l-frott ta' twelidu fil-milja kollha tieghu, bla ebda biza li xi darba ghad nitilfuh u nergghu nsibu ruhna fil-jasar tad-dnub.
miktub minn ILARIO FELICE